Ataraxia
Ataraxia: wijnproeverij in de witte kapel
Een van de mooiste locaties voor een wijnproeverij is de witte kapel van Ataraxia in de Hemel-en-Aarde vallei in Zuid-Afrika. Er hangt een serene rust over het prachtige glooiende landschap, waar bergen, heuvels en fynbos worden afgewisseld met groene wijngaarden. De rust wordt bruut verstoord als we ‘aanbellen’ door de klassieke kerkklok te luiden. Vinovel staat op de stoep!
Het is tijd voor een bijzondere proeverij met wijnen van sauvignon blanc, chardonnay en pinot noir.
De witte kapel van Ataraxia
We worden ontvangen door Danie, viticulturist bij Ataraxia. Danie is de rechterhand van Kevin Grant (wijnmaker, begonnen bij Hamilton Russell en daarna voor zichzelf begonnen bij Ataraxia). In de witte kapel hangen vele kleurrijke schilderijen die mooi contrasteren met de witte muren. Op deze zonnige namiddag worden de kapel en de wijngaarden prachtig verlicht door de laatste zonnestralen.
Wat een prettige omgeving om wijn te mogen proeven. Ataraxia is Grieks voor “een serene toestand van de geest, zonder zorgen,” legt Danie uit. Rustig worden we zeker.
In de wijngaard
Danie vertelt dat ondanks het uitdagende klimaat in de Hemel-en-Aarde vallei, waarbij de luchtvochtigheid zorgt voor behoorlijk wat schimmeldruk, goede resultaten worden behaald met organisch werken. Ataraxia is druk bezig om volledig certified organic wijn te gaan maken.
Door een andere snoeitechniek (guyot in plaats van cordon), het uitbannen van bestrijdingsmiddelen en het vertrouwen op moeder natuur, wordt een hogere opbrengst behaald dan op de conventionele manier van wijnmaken. De druiven ontwikkelen een dikkere schil, waardoor ze beter bestand zijn tegen ziektes.
Kevin Grant kocht de wijngaard in 2004. In 2006 werden de eerste stokken aangeplant, voornamelijk pinot noir en chardonnay – de succesformule die hij kende van Hamilton Russell. De verdeling in de wijngaard is gemakkelijk te onthouden: de heuvels die zich meer naar het noorden richten (de ‘zonnige’ kant op het zuidelijk halfrond) zijn aangeplant met pinot noir, de heuvels die zich meer naar het zuiden richten (iets kouder dus) zijn aangeplant met chardonnay.
Pinot noir gedijt het beste met iets meer zon, waar chardonnay meer van haar strakke zuren weet te behouden met iets minder zon. Naast pinot noir en chardonnay heeft Ataraxia ook sauvignon blanc.
Proefnotities
De Ataraxia Sauvignon Blanc 2022 is een heerlijk verfrissende wijn, met aroma’s van citroen en limoen en een hoge aciditeit. Qua stijl zit deze sauvignon blanc een beetje tussen de oude en de nieuwe wereld in.
In de oude wereld (Sancerre is het schoolvoorbeeld) is de stijl van sauvignon blanc nogal mineraal, grassig en met de nadruk op limoen, terwijl in nieuwe wereld (bijvoorbeeld Marlborough uit Nieuw-Zeeland) de sauvignon blanc vaak tonen van passievrucht en kruisbes afwisselt met grassige tonen.
Naast de Ataraxia Sauvignon Blanc 2022 heeft Danie een kleine verrassing voor ons: de Ataraxia Sauvignon Blanc 2016. Kevin Grant heeft een aantal flessen achtergehouden om aan te tonen dat zijn wijnen prima kunnen verouderen. Van sauvignon blanc wordt gezegd dat je hem vooral jong moet drinken (en niet moet bewaren), maar deze bijna acht jaar oude wijn is nog in topconditie!
Strakke zuren, verfrissend, iets meer smaken van rode besjes dan in de 2022 vintage, en door de rijpingstijd van 7 jaar heeft de wijn wat nootachtige tonen ontwikkeld en zijn er zelfs wat romige smaken te herkennen. Deze 2016 vintage is een heel mooie, complexe wijn.
Dan is het tijd voor het vuurwerk: de chardonnay en de pinot noir.
Sinds een aantal jaar hanteert Ataraxia de ‘black chardonnay’ methode bij het vinifiëren van de chardonnay. Dit levert geen donkere wijn op, in tegendeel, maar gedurende het proces verkleurt de chardonnay behoorlijk. Waar de meeste wijnmakers juist heel voorzichtig en teder met de druiven omgaan, worden de druiven hier met grof geweld geperst.
In plaats van het luchtdicht afsluiten van het sap krijgt zuurstof juist de vrije loop, terwijl het sap nog in de pers zit. Zuurstof zorgt ervoor dat de wijn bruin kleurt (net als bij een appel die je snijdt en door aanraking met zuurstof bruin kleurt). Nadat het sap gefermenteerd is krijgt het (door zwarte magie) opeens weer zijn geelgroene, heldere kleur terug!
De wijn rijpt vervolgens in Franse eikenhouten vaten. De malolactische fermentatie wordt voortijdig afgebroken, waardoor de wijn niet boterig wordt en de strakke aciditeit behouden blijft. Door de ‘black chardonnay’ methode worden er wel aroma’s van toast en biscuit verkregen. De wijn heeft grip, finesse en strakke zuren. Heel bijzonder. Meer details over de black chardonnay methode vind je hier.
De Ataraxia Chardonnay 2022 is een topwijn. Mensen die niet van boterige chardonnay houden zijn hier aan het juiste adres. Dit is een chardonnay met hoge zuren, smaken van limoen, citroen, biscuit en toast. Toch is dit wel een wijn met ‘grip’. Erg de moeite waard!
De Ataraxia Pinot Noir 2018 is ook heel mooi. De wijn is inmiddels bijna 6 jaar oud en heeft dus al rustig kunnen ontwikkelen. Naast kersen, bosvruchten en aardbei zijn er tonen van paddenstoel en bosgrond en ook iets van vanille.
Daarnaast maakt Ataraxia een blend van pinot noir, cinsault en pinotage. We proeven de Ataraxia Serenity 2020. Verder maken ze sinds kort ook heel bijzondere cinsault. Erg de moeite waard!
Na de proeverij genieten we nog zo lang als het kan van het uitzicht en de serene rust, voor we door Danie buiten de poort worden gezet. Een heel bijzondere middag!
Onze favoriete wijnen
– Ataraxia Chardonnay 2022
Download hier de volledige proefnotities van het wijnhuis.
– Ataraxia Pinot Noir 2018
Download hier de volledige proefnotities van het wijnhuis.
– Ataraxia Sauvignon Blanc 2022
Bekijk de verkooppunten in Nederland via Wine-Searcher.
Tasting: een overzichtelijke proeverij van de vijf Ataraxia wijnen in de prachtige witte kapel. Klik hier voor meer informatie.
Prijzen: een proeverij kost R75 pp (€3,75), gratis bij aankoop van een van de wijnen.
Reistijd: vanuit Hermanus 25 minuten (via de R320), vanuit Kaapstad 1 uur en 40 minuten.
Bekijk meer in Hemel-en-Aarde
- Droomlocatie voor een proeverij
- Pure ontspanning
- Fantastische wijnen
Wij hebben meer dan 50 wijnhuizen in Zuid-Afrika bezocht. Niet de grote, commerciële bedrijven, maar juist de kleinschalige wijngaarden en familiebedrijven. Met gepassioneerde wijnmakers. Die maken de beste wijnen! Op Vinovel vind je alles over de leukste wijnhuizen van Zuid-Afrika! Lees meer over ons verhaal en onze aanpak.
