Mullineux
Mullineux Family Wines: het beste van Swartland
Mullineux Family Wines is het succesvolle wijnhuis van Chris & Andrea Mullineux in Swartland. Bij Mullineux zijn de druivensoorten syrah en chenin blanc koning en koningin. De terroir-gedreven wijnen van bodems van ijzer, schist en graniet kunnen zich meten met de absolute wereldtop.
Door de internationale erkenning zijn de wijnen bijna niet aan te slepen en worden de meeste wijnen op allocatie verkocht. Toch zijn deze premium-wijnen in Nederland relatief goed verkrijgbaar. Benieuwd naar het geheim achter Mullineux? Lees snel verder!
Het verhaal van de Mullineux
Chris en Andrea ontmoetten elkaar als jonge wijnmakers op een champagnefestival in Frankrijk. Ze deden ervaring op tijdens diverse oogsten in Frankrijk, Californië en Zuid-Afrika voor ze in 2007 hun droom lieten uitkomen: hun eigen wijndomein Mullineux. In 2013 kwam daar het project Leeu Passant bij.
Binnen korte tijd is Mullineux uitgegroeid tot een van Zuid-Afrika’s meest geprezen wijnhuizen. Maar liefst vijf keer werden ze uitgeroepen tot Platter’s Winery of the Year (in 2014, 2016, 2019, 2020 en 2023). Daarnaast is Andrea uitgeroepen tot Wine Enthusiast’s 2016 International Winemaker of the Year en is het stel samen bekroond tot South African Winemakers of the Year in 2016 door Tim Atkin.
Wijnregio Swartland
Chris en Andrea Mullineux vestigen zich in Swartland, een dan nog ondergewaardeerde wijnregio. Uit ervaring weten ze dat de oude wijnstokken op bodems van graniet en schist in staat zijn om fantastische wijnen voort te brengen. Ze zijn grondleggers van de ‘Swartland Revolutie’, samen met wijnmakers als Adi Badenhorst.
Swartland dankt zijn naam aan de donkere vegetatie die daar groeit. Dit specifieke fynbos, renosterbos, kan ervoor zorgen dat het landschap er haast zwartgeblakerd uitziet. Naamgever is vermoedelijk de Nederlandse VOC-commandeur Jan van Riebeeck, die in de 17e eeuw Swartland voor het eerst bezocht.
In de wijngaard
De wijnkelder van Mullineux is gevestigd op het domein “Roundstone”. Roundstone ligt in het hart van Swartland, nabij Riebeek-Kasteel (vernoemd naar diezelfde Jan van Riebeeck). In het begin werden de wijngaarden geleased, maar toen de kans zich voordeed om de wijngaard te kopen sloegen ze direct toe. Naast de wijnkelder is er een kleine tasting room, die slechts één dag per maand open gaat voor bezoek.
We worden op Roundstone ontvangen door Jolize, marketing manager bij Mullineux. Het valt direct op dat dit geen gewone wijngaard is. De wijnstokken staan niet in de gebruikelijke rechte rijen, maar zijn in een soort halve cirkels geplant. Jolize legt uit dat de natuurlijke helling van de heuvels wordt gevolgd. Zo blijft het beperkte water beter beschikbaar en spoelt de bodem minder makkelijk weg.
Vol trots laat Jolize ons de oude bush vines zien, met takken die soms ver boven haar uitsteken. De meeste wijnstokken op Roundstone en in Swartland in het algemeen zijn geplant als bush vines, oftewel zonder enige geleiding. We zien in delen van de wijngaard systemen voor druppelirrigatie lopen, maar Jolize verzekert ons dat er nauwelijks gebruik wordt gemaakt van irrigatie. In de regel gebeurt dit alleen bij jonge stokken en in extreme jaren.
Bush vines groeien niet netjes langs de geleiding omhoog, maar gaan vanuit de stok vaak in alle vier de windrichtingen. Een belangrijk voordeel van bush vines is dat de druiven meer schaduw hebben in de zomer, wanneer de zonnekracht de druiven zou kunnen aantasten. Bush vines zie je het meest in warme, droge gebieden, waar de wijnstok moeite heeft met het vinden van water. Dit zorgt voor compacte trossen en heeft als bijkomend voordeel dat de wijnstok niet te veel woekert. Te veel bladeren zouden voor te veel schaduw zorgen.
Jolize vertelt dat op Roundstone een conversie gaande is naar “regenerative organic” wijnmaken. Vaste lezers van dit blog zullen bekend zijn met het Europese keurmerk voor organic (biologische) wijn en de Demeter certificaten voor biodynamische wijn. Regenerative organic is een Amerikaans keurmerk, en de Regenerative Organic Alliance legt de lat nog wat hoger dan de Europese tegenhanger.
Bij Regenerative Organic gecertificeerde bedrijven zijn chemische bestrijdingsmiddelen en kunstmest uit den boze, mag alleen worden gewerkt met natuurlijke compost, mag de bodem niet mechanisch worden omgeploegd en is er speciale aandacht voor de omgeving, inclusief planten, dieren, omwonenden en werknemers van de boerderij. Het keurmerk gaat dus verder dan het Europese organic keurmerk en lijkt meer op het biodynamische Demeter-keurmerk, maar dan zonder aandacht voor de stand van de maan.
Bij Mullineux worden moderne technieken dus vervangen door eeuwenoude wijsheden en trucjes die zo uit grootmoeders keuken zouden kunnen komen. Om meeldauw te bestrijden wordt er gesprayd met baking soda. Een ouderwets middeltje dat bijzonder effectief blijkt te zijn, zonder de nadelen die sprayen met fungiciden of koper met zich meebrengt.
Om water en stikstof in de bodem te behouden wordt gewerkt met diverse gewassen die tussen de wijnstokken worden geplant, met name in de winter. Dit zorgt ervoor dat de bodem gezond blijft en voldoende schaduw heeft, en voorkomt de groei van ongewenst onkruid. Van het plantaardige afval wordt compost gemaakt, met hulp van de koeien die vrij rondlopen over de wijngaard.
Het belang van de bodem
Door de invloed van de opkomende en terugtrekkende oceaan, miljoenen jaren geleden, is Swartland rijk aan diverse bodemsoorten. De bodems in Zuid-Afrika behoren tot de oudste bodems van de wereld, met uitschieters van meer dan 500 miljoen jaar oud!
Schist
De bodem op Roundstone is rijk aan schist. Dit bodemtype lijkt op het schist dat voorkomt in de Noordelijke Rhône, in bijvoorbeeld Côte-Rôtie. Deze bodems hebben een goede drainage waardoor water snel wegloopt. Dieper in de bodem zit een hoger gehalte aan klei, die het nodige water vasthoudt voor de droge zomers. Wijnstokken worden gedwongen om diepe wortels te maken.
Volgens Jolize zorgt de bodem van schist voor wijnen met donkerder fruit en meer structuur.
Graniet
De wijngaarden van Mullineux met granieten bodems liggen nabij de Jakkalsfontein in Swartland, op de uitlopers van de Paardeberg. Badenhorst is hier gevestigd en ook Roodekrantz heeft hier wijngaarden. Het verweerde graniet is erg zanderig, waardoor water snel wegloopt. Ook de granieten bodem heeft een diepere laag met klei, die water vasthoudt en dat langzaam afgeeft aan de diepgegroeide wortels.
Wijnen van granieten bodems hebben volgens Mullineux meer florale en kruidige tonen en een hoge aciditeit.
IJzer
De ijzerhoudende wijngaarden van Mullineux liggen op de Kasteelsig farm, nabij Malmesbury in Swartland. Wijnstokken op bodems met een hoog ijzergehalte hebben de meeste moeite om water te vinden. De opbrengst is hierdoor vaak laag.
Doordat de stokken hard moeten werken en onder waterstress staan, zijn de druiven vaak erg geconcentreerd. Dit resulteert volgens Mullineux in geconcentreerde wijnen met een hoog tanninegehalte en veel grip.
We zijn erg benieuwd of we het verschil kunnen proeven!
In de wijnkelder
In de wijnkelder van Mullineux wordt het principe van minimale interventie gehanteerd. Buiten een kleine dosis sulfiet worden er geen hulpstoffen toegevoegd, dus ook geen gisten, enzymen, tannine of zuren.
Proefnotities
De betaalbare wijnen van Mullineux zijn vernoemd naar de straat waar de allereerste wijnkelder was gevestigd: Kloof Street. Alle druiven komen uit het Swartland.
De Kloof Street Old Vine Chenin Blanc 2022 komt van drie verschillende wijngaarden die allemaal meer dan 40 jaar oud zijn. 15% van de druiven rijpt op gebruikte Frans eikenhouten vaten, de rest op RVS. Een heel mooi voorbeeld van een betaalbare chenin blanc van oude stokken, met aroma’s van perzik, appel, citroen, meloen en venkel. Elegant en verfrissend.
De Kloof Street Swartland Rouge 2021 is een blend van 57% syrah, 27% grenache, 9% cinsault en 7% tinta barocca, van zowel oude als jonge stokken. De wijn rijpt 11 maanden in gebruikte eikenhouten vaten en foudres in verschillende formaten. We proeven aroma’s van hoofdzakelijk zwart fruit: zwarte kersen, pruimen en bramen. Verder wat pure chocolade en licht rokerige tonen. Een heerlijke en zwoele rode blend, zeer geschikt voor bij de doordeweekse maaltijd.
De enige witte blend van Mullineux is de Mullineux Old Vines White 2022, met een hoofdrol voor chenin blanc van 66 jaar oude stokken, aangevuld met semillon, clairette blanc, grenache blanc, viognier en verdelho (jaarlijks in wisselende verhoudingen). De stijl is losjes gebaseerd op de witte Chateauneuf-du-Pape wijn. Alle druiven komen uit Swartland. Malolactische fermentatie wordt niet tegengewerkt. De wijn rijpt 11 maanden op gebruikte eikenhouten vaten van 500 liter en foudres van 2000 liter.
Dit is toch al een heel serieuze wijn. Veel aroma’s van tropisch fruit: perzik, peer, meloen, abrikoos en banaan. Ook kamille, honing en florale tonen. Door het houtgebruik zijn er aroma’s van vanille, door de lie-rijping heeft de wijn een vol mondgevoel en tonen van biscuit. Er lijkt ook al wat amandel en hazelnoot waarneembaar. Een heel goede wijn: elegant, verfrissend en erg precies.
Dan gaan we door met de terroir-specifieke wijnen uit de toplijn van Mullineux. Eerst de chenin blanc.
We proeven de Mullineux Granite Eikelaan Chenin Blanc 2022 naast de Mullineux Schist Roundstone Chenin Blanc 2022. Beide wijnen zijn op dezelfde wijze gevinifieerd. De wijnen fermenteren in vierdejaars Franse eikenhouten barriques, waarin ze vervolgens 11 maanden rijpen op de lies.
Beide wijnen zijn heel erg goed gemaakt en van uitzonderlijke klasse. Ondanks dat beide chenin blancs uit dezelfde regio komen en op dezelfde manier zijn gevinifieerd, zijn er duidelijke verschillen.
- Bij de Mullineux Granite Eikelaan Chenin Blanc 2022 ligt de nadruk op het tropische fruit en kruidigheid, met aroma’s van rijpe perzik, ananas, iets van venkel en biscuit. De wijn heeft een haast romige textuur.
- De Mullineux Schist Roundstone Chenin Blanc 2022 is lineair en heeft een hogere aciditeit en mineraliteit. Aroma’s van overduidelijk veel citroen, witte perzik, peer en wederom wat venkel. De frisheid zorgt ervoor dat het verschil in alcohol (13,5% in deze wijn tegenover 12,5% in de Granite) niet opvalt.
Fantastische complexe wijnen, elegant, en met een heel lange afdronk. Bijzonder om naast elkaar te proeven. In Zuid-Afrika zijn de wijnen nog enigszins betaalbaar (mocht je er aan kunnen komen, de Schist was al uitverkocht).
Dan door met de rode wijnen, gemaakt van syrah. We proeven de Mullineux Granite Jakkalsfontein Syrah 2021, Mullineux Iron Kasteelsig Syrah 2021 en de Mullineux Schist Roundstone Syrah 2021 naast elkaar.
Ook deze wijnen worden op dezelfde wijze gevinifieerd. De druiven worden op de ouderwetse manier met de voet gekneusd en fermenteren in grote open vaten. De wijn rijpt vervolgens 11 maanden in Frans eiken barriques, waarvan 50% nieuw en 50% vierdejaars. Daarna volgt verdere veroudering voor 10 maanden in foudres van 2000 liter en voor 8 maanden op fles.
- De Mullineux Granite Jakkalsfontein Syrah 2021 is nog heel erg jong, maar wat een dijk van een wijn! De wijn heeft een korrelige, drogende tanninestructuur die aan Cornas (ook graniet) in de Noordelijke Rhône doet denken. Een wijn met een gigantische intensiteit. Aroma’s van voornamelijk rood fruit (kers en pruim), blauwe bes en florale tonen worden opgevolgd door pure chocolade en kalkachtige mineraliteit.
- De Mullineux Schist Roundstone Syrah 2021 heeft duidelijk minder rood fruit dan de Granite, maar wel heel veel blauwe bessen, pure chocolade en kruidigheid (kruidnagel, laurier en peper). Wederom tannine die aanvoelt alsof ze uit de koude Oude Wereld komen. Enorme diepgang en complexiteit. Misschien wel onze favoriete syrah uit Zuid-Afrika.
- De Mullineux Iron Kasteelsig Syrah 2021 heeft van de drie wijnen de meest behapbare tannine. Aroma’s van donker fruit; pruimen, kersen en bramen. Verder hartige tonen, zwarte peper, olijven, fynbos, aardse tonen en zoethout.
Alle drie de wijnen hebben een geweldige lengte en complexiteit. De top van de Zuid-Afrikaanse syrah. Ze zouden stuk voor stuk ook goed meekomen in een blind tasting met de befaamde syrah’s uit de Noordelijke Rhône. Wederom sterk gelimiteerd en met een bijbehorend prijskaartje, maar dan haal je wel een klassieker in huis die nog jaren mee kan.
Onze favoriete wijnen
– Mullineux Old Vines White 2022
Download hier de volledige proefnotities van het wijnhuis.
– Mullineux Schist Roundstone Chenin Blanc 2022 2022
Download hier de volledige proefnotities van het wijnhuis.
– Mullineux Schist Roundstone Syrah 2021
Download hier de volledige proefnotities van het wijnhuis.
Bekijk de verkooppunten in Nederland via Wine-Searcher.
Tasting: Mullineux Signature Tasting (R150), Mullineux Single Terroir Tasting (R450). Klik hier voor meer informatie.
Reistijd: vanuit Swartland 30 minuten, vanuit Kaapstad 1 uur.
Bekijk meer in Paarl & Swartland
- Uitzonderlijk goede wijnen van syrah en chenin blanc
- Proef het verschil in terroir: ijzer, schist en graniet
Wij hebben meer dan 50 wijnhuizen in Zuid-Afrika bezocht. Niet de grote, commerciële bedrijven, maar juist de kleinschalige wijngaarden en familiebedrijven. Met gepassioneerde wijnmakers. Die maken de beste wijnen! Op Vinovel vind je alles over de leukste wijnhuizen van Zuid-Afrika! Lees meer over ons verhaal en onze aanpak.
